De rol van vreugde en blijmoedigheid in de beoefening van taiji, qigong en meditatie

In een noodsituatie moeten we adequaat handelen. We ervaren de dwingende noodzaak de juiste handelingen te doen, die op het juiste moment te doen en in de juiste mate. Hiertoe zijn we alleen in staat als we uiterst alert en ontspannen zijn. Om niet in paniek te raken of een black te krijgen, waken we scherp over deze balans. Het handhaven van zo’n balans, maar dan in veilige omstandigheden, doen we ook in de beoefening van  qigong en taiji.

In een situatie waarin alles pais en vree is en we ons één voelen met onze omgeving, is er geen noodzaak iets te doen. Ook in zo’n situatie zijn we alert en ontspannen en zijn dit dan moeiteloos. In deze hoog sensitieve staat construeren we niets, zoeken niets, zijn we niet bezig iets tot stand te brengen. Het is deze staat waarin ook meditatie wordt beoefend.

Bij qigong en taiji worden yin en yang tot het uiterste vergroot en in balans gehouden. Om deze toestand te kunnen handhaven, moeten alertheid en ontspanning in perfecte balans worden gehouden. Hiermee ontwikkelen we onze sensitiviteit en ons onderscheidingsvermogen. Door herhaald oefenen wordt ons waarnemend vermogen alsmaar scherper.

In meditatie worden yin en yang – anders dan bij de beoefening van qigong en taiji – niet maximaal vergroot, maar zo subtiel op elkaar afgestemd dat zij nagenoeg ononderscheidbaar worden. De balans tussen alertheid en ontspanning wordt steeds meer een natuurlijke balans. Bij meditatie wordt het waarnemend vermogen niet zozeer scherper maar eerder verfijnder.

De gemoedsstemming waarin taiji en qigong worden beoefend, is overwegend vreugde (Xi). Vreugde brengt qi in beweging. Voedingsstoffen verspreiden zich gemakkelijk in ons lichaam, ziekteverwekkende factoren bewegen soepel naar de uiteinden en de beschermende qi (Wei Qi) vormt zich tot een krachtig veld rondom ons lichaam.

Door in de qigong- en taijibeoefening taiji taiji-principes toe te passen en de beoefening met plezier te doen, wordt qi voelbaar. Eenmaal voelbaar geworden, kunnen we de qi in ons lichaam volgen en leiden.
Misschien dat vreugde in het begin nog opgewekt moet worden maar later, als ons  lichaam vitaler is geworden, welt die vanzelf op in ons hart.
Bij enkele oefeningen wordt woede gewekt om residuen van woede in het lichaam vrij te maken en vrij te laten komen via vooral de ogen.  

Sensitiviteit en onderscheidingsvermogen zijn nodig voor het verfijnd kunnen onderscheiden van yin en yang maar het is de vreugde waarmee we oefenen, waardoor we yin en yang als een eenheid ervaren. Tweeheid ervaren we dan als een expressie van eenheid.

Vreugde ontspringt in ons hart, of preciezer: Zhanzhong. Vreugde is de lichte opwinding die ons het gevoel geeft te leven. De emotie verspreidt zich vanuit de hartstreek, doordesemt het hele lichaam en breidt zich uit tot ver voorbij het fysieke lichaam. We stralen, onze huid glanst en onze ogen schitteren (Shen Ming).

Het samengaan van sensitiviteit, onderscheidingsvermogen en vreugde, schept de ruimte en openheid waardoor inzichten spontaan kunnen opkomen. Deze oorspronkelijke kennis verrijkt onze verworven kennis, bevestigt wat wij leerden van leraren en uit boeken. Zo ontdekte ik ooit tijdens een behandeling, dat interne organen reageren op de externe qi die ik op specifieke punten op de schedel overdraag. Toen ik dit ontdekte, had ik nog nooit van schedelacupunctuur gehoord;  de tak in de acupunctuur die het lichaam behandelt via de schedel.

Subtieler dan vreugde is blijmoedigheid (Le). Deze emotie geeft ons een solide gevoel van diepe vrede. Blijmoedigheid is de gemoedsstemming waarin meditatie wordt beoefend.

Blijmoedig zijn we als we de natuurlijke orde kunnen herkennen, die kunnen omarmen en hierin onze authenticiteit kunnen ontplooien. We voelen dan compassie met iedereen die, door wat voor factoren dan ook, dit niet kunnen.